poniedziałek, 24 maja 2010

Twarze górowskiej bezpieki - cz. III

W książce „Twarze dolnośląskiej bezpieki” nie znajdujemy biogramu Jana Przybylskiego s. Henryka, który w stopniu podporucznika był kierownikiem Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa w Górze Śląskiej od 1946 roku (drugiej połowy) do 1 kwietnia 1947 r.
Trzeci szef PUBP w Górze Śląskiej to Stefan Turlej s. Piotra, który był pełniącym obowiązki szefa PUBP w okresie 19.IV.1947 do 30.X.1947 a więc trochę ponad pół roku.
Na 6 dni przed swoim awansem na szefa UB w Górze Stefan Turlej otrzymuje awans na podporucznika. Ma wówczas 23 lata i za sobą służbę w Żarach, gdzie był referentem Sekcji 2 PUBP. 19 kwietnia 1947 roku zostaje starszym referentem w naszym mieście i jednocześnie p.o. obowiązki szefa PUBP w Górze Śląskiej.

Jego pobyt w naszym mieście nie trwał długo, bo zaczął on robić karierę w aparacie bezpieczeństwa. Po odejściu z Góry zostaje zastępcą p.o szefa w PUBP w Oleśnicy. Funkcję tę pełni do 1 kwietnia 1949 roku, gdy zostaje postawiony do dyspozycji szefa Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego we Wrocławiu. Od 1 czerwca 1949 roku jest referentem Referatu 5 Wydziału Miejskiego w WUBP we Wrocławiu. Ta komórka zajmuje się: „walką z bandytyzmem i dywersją”. Pełni tam kolejno funkcję referenta, starszego referenta, by 1 kwietnia awansować na kierownika Sekcji 5 Wydziału V WUBP we Wrocławiu. W gestii tego wydziału znajdowały się sprawy społeczno – polityczne, tym wspomniana wcześniej „walka z bandytyzmem i dywersją”.

1 grudnia 1952 roku Stefan Turlej zostaje zastępca naczelnika Wydziału V WUBP we Wrocławiu. 15 sierpnia naczelnik tego Wydziału przekazuje osobę Stefana Turleja do dyspozycji dyrektora Departamentu Kadr Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Związane jest to z wysłaniem Stefana Turleja na roczny kurs do Szkoły specjalnej w Moskwie.

Po powrocie z moskiewskiej szkoły 1 VI 1955 r., zostaje zastępcą kierownika Wojewódzkiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa w Olsztynie. 10 października zostaje oddany do dyspozycji Departamentu Kadr i Szkolenia Komitetu ds. Bezpieczeństwa, który zastąpił owiane ponurą sławą MBP.

Z Olsztyna przeniesiony zostaje do Warszawy i zostaje tam naczelnikiem Wydziału VI Urzędu ds. Bezpieczeństwa Publicznego dla miasta Warszawy. Wydział VI zajmował się Kościołem.

Po październiku 56 r., 1 stycznia 1957 roku., Stefan Turlej zostaje naczelnikiem Wydziału II Komendy Miejskiej Milicji Obywatelskiej w Warszawie. Nie oznacza to jednak zerwania z bezpieczniacka przeszłością Stefana Turleja. Już 15 listopada 1958 roku zostaje II zastępcą komendanta miejskiego MO ds. bezpieczeństwa w Warszawie.
14 marca 1959 roku zostaje zawieszony w czynnościach służbowych a 30 kwietnia 1959 roku zwolniony ze służby MO.

1 czerwca 1969 (po 10 latach) zostaje przyjęty ponownie. Zostaje inspektorem Grupy III Departamentu II Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (działający w latach 1956-1990, zajmujący się m.in. organizowaniem i prowadzeniem walki ze szpiegowską działalnością wywiadów państw kapitalistycznych wymierzaną przeciwko Polsce Ludowej, wprowadzaniem własnej agentury do obcych ośrodków wywiadowczych oraz ochroną tajemnicy państwowej). Grupa III zajmował się zwalczaniem wywiady Republiki Federalnej Niemiec na terenie Polski.
1 czerwca 1972 r., zostaje starszym inspektorem Grupy przy Wydziale III Biura Paszportów i dowodów Osobistych MSW.

Od 15 maja 1973 roku straszy inspektor Grupy IV Departamentu III MSW (działający w latach 1956-1990. Odpowiadał z walka z działalnością antypaństwową w kraju, dokładnie za tzw. nadbudowę tj. w rozumieniu marksistowskim sfera niematerialna (ideologia, kultura, nauka). Początkowo również za baza, czyli w rozumieniu marksistowskim sferę materialną (środki produkcji, siła robocza).
1 lipca zostaje starszym inspektorem Grupy do Zleceń Specjalnych Departamentu III MSW.

1 października 1974 roku zostaje starszym inspektorem Wydziału VIII Departamentu IV MSW (został utworzony 9 czerwca 1962, a swą działalność rozpoczął już 15 czerwca tego samego roku, zajmował się walką z wrogą "antypaństwową" działalnością kościołów i związków wyznaniowych. Ewidencjonowaniem i dokumentowaniem m.in. działalności kleru katolickiego i innych wyznań. Jego pracownikami były takie „gwiazdy bezpieki” jak: Grzegorz Piotrowski, Leszek Pękala i Waldemar Chmielewski, którzy w 1984 porwali i zamordowali ks. Jerzego Popiełuszkę).

1 marca 1981 r., Stefan Turlej zostaje zastępcą naczelnika tego Wydziału, by 1 grudnia przejść w charakterze zastępcy naczelnika do Wydziału V Departamentu VI MSW (tworzenie tej jednostki rozpoczęto 30 listopada 1984 roku dla: operacyjnego zabezpieczenia sektora gospodarki żywnościowej, leśnictwa i przemysłu drzewnego, ochrony środowiska i zasobów naturalnych. Departament VI MSW powstał z wydziałów: VII, VIII oraz IX Departamentu IV MSW zajmującego sie dotychczas tą problematyką. Dep VI zaczął funkcjonować od lutego1985 roku, wchodził w skład Służby Bezpieczeństwa, w terenie jego filiami były Wydziały VI w Wojewódzkich Urzędach Spraw Wewnętrznych (WUSW). Oficerowie innych departamentów MSW nazywali go "świńskim kontrwywiadem").

W tym Departamencie Stefan Turlej zakończył swoją „służbę” i 15 kwietnia 1989 roku zostaje zwolniony ze służby, co miało związek z sypaniem się PRL – u.
Tzw. „służbę” kończy w stopniu pułkownika MO, który to stopień otrzymał 7 października 1976 roku. Nie wiemy czy trzeci szef górowskiego UB żyje. Gdyby żył miałby 86 lat.

W Wikpedii znajduje się hasło Stefan Turlej. Inna jest data urodzenie (15 maja 1915 Wilków) a ponadto pojawia się tam informacja, że w okresie wojny był on żołnierzem Batalionów Chłopskich, od 1945 r., funkcjonariuszem organów bezpieczeństwa i od roku 1947 członkiem Polskiej Partii Robotniczej.

Brak komentarzy: