Kaganek oświaty

Podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej przyjęto "Program rozwoju oświaty w gminie Góra na lata 2008 –2013”. Dokument ten jest o tyle interesujący, gdyż zawiera wiele danych, które nie są powszechnie znane, a które warto poznać.
Gmina Góra jest organem założycielskim i nadzorującym 10 jednostek oświatowych. Na mocy ustawy o samorządzie gminnym podlegają jej przedszkola, podstawówki oraz gimnazja. W zakończonym w czerwcu roku szkolnym do wszystkich placówek oświatowych uczęszczało 2968 dzieci. W rozpoczynającym się 1 września roku szkolnym 2008/09 do przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów pójdzie 2495 dzieci. Zamieszczona w dokumencie prognoza dotycząca liczby dzieci uczęszczających do placówek oświatowych do roku 2013 optymizmem nie napawa. Odnotowywany będzie systematyczny spadek liczby dzieci objętych obowiązkiem szkolnym. W roku szkolnym 2012/13 do przedszkoli, podstawówek, gimnazjów uczęszczało będzie – wg prognozy – 2656 dzieciaków. Jak stwierdzają autorzy dokumentu oznaczało to będzie: „zmniejszenie zatrudnienia kadry nauczycielskiej”.
Najbardziej zmniejszy się liczba uczniów w Gimnazjum nr 2. W zbliżającym się roku szkolnym pobierało tam będzie naukę 418 uczniów. W roku szkolnym 2012/13 liczba dzieci ulegnie zmniejszeniu do 319. Oznacza to spadek o 109 osób (ok.25%). Zmniejszeniu ulegnie też liczba uczniów w Szkole Podstawowej nr 1. W roku szkolnym 2007/09 uczyło się tam 612 osób; w roku 2008/09 będzie ich o 31 mniej (581), by w roku 2012/13 zejść do poziomu 560.
Taka sama sytuacja będzie miała miejsce w Szkole Podstawowej nr 3. W ubiegłym roku szkolnym pobierało tam naukę 448 uczniów a - wg prognozy - w roku 2012/13 ilość dzieci spadnie do poziomu 370.
W szkołach i przedszkolach wiejskich nie przewiduje się tak dramatycznego spadku ilości uczniów. Należy jednak zauważyć, iż w Szkole Podstawowej i Przedszkolu w Czerninie nastąpi spadek ilości przedszkolaków i uczniów z 93 (2007/08) do 62 w roku szkolnym 2012/13. W placówkach wiejskich do roku 2013 ubędzie nam 89 dzieci.
Kadry nauczycielskie mamy wysoce kwalifikowane i liczne. Magistrów z przygotowaniem pedagogicznym, którzy uczą w gminnych placówkach oświatowych mamy 256. Nauczycieli z tytułem licencjata i przygotowaniem pedagogicznym jest 28. Kadra pedagogiczna zatrudniona w gminnej oświacie liczy sobie 302 ciała pedagogiczne. Spośród nich aż 86 ma najwyższe kwalifikacje szczycąc się tytułem nauczyciela mianowanego.
Do placówek oświatowych dowożone są dzieci. Na ogólną ilość 2942 dzieci uczęszczających do placówek oświatowych w roku szkolnym 2007/08 aż co trzeci (982) uczeń był dowożony (33%). Koszt dowozu uczniów do szkół i przedszkoli wyniósł 605. 670,37 zł.
Plagą naszej gminy jest ubóstwo. Dzieci są w szkołach dożywiane, chociaż w wielu przypadkach właściwsze byłoby słowo: żywione. Na 571 przedszkolaków objętych programem dożywiania jest 192. Pełny obiad otrzymuje 122, jedno gorące danie – 22, a mleko, bułkę lub kanapkę 41.
Spośród 1614 uczniów szkół podstawowych z programu dożywiania korzysta 608. W tej grupie dzieci nie ma osób korzystających z pełnego obiadu. Z pełnego obiadu korzysta 418 uczniów a dożywiania w formie mleka, bułki lub kanapki – 190.
W gminie mamy 905 gimnazjalistów, gimnazjalistów których 286 korzysta z dożywiania w postaci pełnego obiadu.
Autorzy dokumentu stwierdzają: „Zainteresowanie dzieci i uczniów programem dożywiania jest znacznie większe niż możliwości lokalowe funkcjonujących stołówek”. Szkoda tylko, że naprzeciw potrzebom dzieci nie wychodzi Wieloletni Program Inwestycyjny na lata 2008 –10, w którym słowa nie ma o rozbudowie stołówek. Pamiętam, że gdy byłem na sesji, podczas której przyjmowano „Program rozwoju oświaty ...” żaden z radnych nie miał pytań w tej sprawie. Ale nic w tym dziwnego. Do wyborów jeszcze 2 lata, z hakiem! Miejmy jednak nadzieję, że w zapowiadanym przez burmistrz Irenę Krzyszkiewicz „urealnieniu” Wieloletniego Programu Inwestycyjnego, co ma nastąpić we wrześniu, odnajdziemy taka pozycję. Wskazówką może być informacja zawarta w ostatnim numerze "Przeglądu Górowskiego", gdzie anonimowy sprawozdawca "Programu rozwoju oświaty w Gminie Góra na lata 2008-2013" zapowiada budowę stołówki szkolnej przy Szkole Podstawowej nr 3 w Górze i rozbudowę stołówki przy Zespole Szkoła Podstawowa, Gimnazjum i Przedszkole w Czerninie. Cóż może być ważniejszego od inwestowania w dzieci i młodzież?
Uczniowie, którzy mają trudną sytuację materialną mogą liczyć na stypendia socjalne. W roku szkolnym 2006/07 (I transza) otrzymało je 1234 uczniów szkół podstawowych i gimnazjów. Ilość uczniów otrzymujących stypendia zmalała w roku szkolnym 2007/2008 (dane do 30 kwietnia) do 773. W „Programie ...” tłumaczy się ten fakt następująco: „Spadek liczby wypłacanych stypendiów socjalnych spowodowany jest formą wypłaty tj. koniecznością przedstawienia faktur potwierdzających zakup artykułów potrzebnych uczniowi, który otrzymał stypendium”. To jest tylko część prawdy, i to niewielka. System jest wadliwy a i od nauczycieli należałoby więcej wymagać.
Największą powierzchnią użytkową spośród wszystkich budynków oświatowych dysponuje Szkoła Podstawowa nr 1 – 2585,80 m2. O 2,80 m2 ustępuje jej Szkoła Podstawowa nr 3. Trzecią pozycję pod tym względem zajmuje Gimnazjum nr 2 – 2011,89 m2. Najmniejszą placówkę oświatową mamy w Glince – oddział przedszkolny z 42 m2. Wszystkie budynki wymagają remontów i napraw. W latach 2000 – 2007 z budżetu gminy i budżetów własnych szkół wydano na ten cel 5.394.854,13 zł. Najwięcej środków wydano na remont Gimnazjum nr 1 – 504.833 zł. Najmniej, bo 3000 zł, na elewację Gimnazjum nr 2.
I tak wygląda garść podstawowych informacji o naszej gminnej oświacie, które na ogół są mało znane i to – jak podejrzewam – nawet radnym. Oświata jest przedsięwzięciem drogim, to fakt. Faktem jest też, że niedoinwestowanie oświaty i marny poziom nauki kosztuje – w przyszłości – jeszcze więcej. Dowód? Zapraszam na sesję Rady Powiatu – tam niemal (z kilkoma wyjątkami) same żywe dowody, z łaciny zwane corpus vile. (x)