Ulotny zapach prohibicji

Na sesji Rady Gminy, która odbędzie się 18 września ma zostać przedstawiony projekt uchwały w sprawie: „ustalenia dni i godzin otwierania i zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i usługowych na terenie Gminy Góra”. Co się proponuje? Czas pracy placówek handlu detalicznego w dni powszednie, niedziele i święta ma się zamykać w przedziale czasowym między godziną 6 a 23. Oczywiście nie oznacza to, iż wszystkie placówki będą musiały pracować w tych godzinach – one mają swoje godziny otwarcie w tym przedziale czasowym zmieścić.
Dla zakładów gastronomicznych przewidziano dwie opcje:
- od poniedziałku do czwartku mogłyby być otwarte w czasie od 6 – 24;
- od piątku do niedzieli oraz w święta w przedziale czasowym od 6 do 2 dnia następnego.
W uzasadnieniu do uchwały argumentuje się, iż jej przyjęcie poprawi bezpieczeństwo i wizerunek gminy Góra. Dalej mówi się o licznych skargach mieszkańców na głośnie zachowanie w godzinach nocnych. Ale najciekawsza jest argumentacja następująca: „Z informacji podanych przez lokalną Policję wynika, że większość interwencji nocnych związana jest ze sprzedażą alkoholu w sklepach lub zakładach gastronomicznych, Osoby zakupujące w tych godzinach alkohol spożywają go w miejscach publicznych (mimo ustawowego zakazu) tj. Na rynku, sąsiednich uliczkach a także w pobliskich parkach, czego wynikiem jest zakłócanie porządku publicznego, niszczenie mienia komunalnego, liczne awantury i bijatyki w tych miejscach”. A teraz hit: „Wprowadzenie ograniczeń w prowadzeniu handlu detalicznego a także działalności zakładów gastronomicznych pozwoli na lepszy nadzór tych placówek w zakresie sprzedaży napojów alkoholowych.”
Jak więc Państwo widzicie lekarstwem na bezradność Policje w walce z pijaną chuliganerią mają być restrykcje administracyjne, które uderzają we wszystkich obywateli lubiących od czasu do czasu zasiedzieć się przy czymś mocniejszym w lokalu i pomaszerować potem – najwcześniej bladym świtem (wcześniej nie wypada) – spokojnie do domu. Państwo są oczytani i Państwo wiedzą czym skończyło się wprowadzenie prohibicji w Ameryce? Nie będę przypominał. A jak wyglądała prohibicyjna dekada PRL zwana: „Życie zaczyna się po trzynastej?” Też nie będę przypominał. Ja tam nie tęsknię do sympatycznej babci, które na umówione stuk, stuk, puk-puk-puk otwierała drzwi i wydawała (z wysoką marżą) przedmiot pożądania. Najwidoczniej jednak ktoś zatęsknił. I jak łatwo przypuszczać babka powróci. To dobrze proszę Państwa, bardzo dobrze! Emerytury niskie, to sobie babulina dorobi. A i wnuczki się w niekoncesjonowanym handlu podkształcą, co na dobre im wyjdzie, bo wzbogaci i o nowe doświadczenie a przy okazji poznają szerszy krąg ludzi, którzy chętnie z nimi podzielą się doświadczeniem życiowym. I w ten sposób policji ulży, bo sklepy zamknięte – pijani są – a jeszcze melin pilnuj. I będzie pretekst, by znowu poprosić gminę o zakup samochodu, bo bezpieczeństwo się pogorszyło – meliny powstały! Kwadratura koła! Proszę się jednak uspokoić, bo z tego projektu lipa będzie. Uchwała może i na forum Rady Miejskiej przejdzie, ale kres jej żywota w nadzorze prawnym wojewody jest pewien. W wielu gminach podejmowano próby uchwalenia podobnych absurdów i wszędzie skończyło się to niczym. Sądy dokonywały wykładni prawa i okazywało się, że rady gmin nic do powiedzenia w sprawie godzin funkcjonowania placówek handlu do gadania nie mają.
Dla cierpliwych garść informacji na ten temat i orzecznictwo. Można to wszystko sprawdzić w Sieci.
Zgodnie z art. 22 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.
Żaden przepis prawa nie upoważnia wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do określenia w zezwoleniu na sprzedaż napojów alkoholowych czasu sprzedaży tych napojów (pogląd ten jest utrwalony i niesporny w doktrynie i orzecznictwie; analogicznie wyrok NSA w Warszawie z dnia 18.12.1998 nr SA 1086/98, decyzja SKO w Katowicach z dnia 28.08.1996 sygn. SKO-A-46-96, decyzja SKO w Rzeszowie z 30.11.1995 sygn. SKO 00586/68/95).
Określone w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi kompetencje rady gminy do określenia w drodze uchwały zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych nie obejmują reglamentowania godzin sprzedaży tych napojów. (wyrok NSA w Warszawie z 17.11.1998 sygn. II SA 1394/98, wyrok NSA w Warszawie z 19.06.1998 sygn. II SA 368/98, rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego sygn. NP. 0915/42/99 z 15.05.1999).
Ewentualną podstawą dla administracyjnego ograniczania czasu otwarcia placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności może być jedynie art. XII ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Przepisów wprowadzających Kodeks pracy, zgodnie z którym gmina określa dni i godziny otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności.
Rada gminy może jednakże na postawie tego przepisu ustanawiać jedynie normy prawa powszechnie obowiązującego na terenie gminy, a więc normy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, a nie wprowadzać regulacje dotyczące indywidualnie określonych podmiotów gospodarczych.